Khi dịch công chứng ngày một phát triển và đang trở thành một nghề hoàn chỉnh thì đòi hỏi tiêu chuẩn là lẽ đường nhiên, còn những người trực tiếp làm dịch công chứng cần phải có những tố chất gì trong nghề này?
Ngày 07-11-2006, Việt Nam gia nhập vào tổ chức thương mại thế giới WTO, cho đến ngày 11-01-2007, Việt Nam được công nhận là thành viên chính thức của tổ chức này. Việc gia nhập vào WTO không chỉ giúp chúng ta mở rộng cơ hội để đưa hàng hóa và dịch vụ đến với thị trường thế giới mà song song với quá trình đó chính là sự đầu tư ngắn hạn và dài hạn của các nhà đầu tư nước ngoài vào Việt Nam. Khi quá trình hội nhập ngày một phát triển, con người lại có nhu cầu được đi du học, đi du lịch, đi đầu tư kinh doanh ra các nước bên ngoài, và trước khi đi, họ phải trải qua giai đoạn làm giấy tờ cùng nhiều thủ tục khác. Chính điều đó đã sinh ra một nhu cầu quan trọng và thiết yếu – nhu cầu dịch công chứng các loại giấy tờ, và từ đây khái niệm dịch công chứng cũng được nhiều người chú trọng hơn.
Hiện nay cụm từ “dịch công chứng” đã được sử dụng khá phổ biến, nhưng có lẽ người ta khó có thể đinh nghĩa được một cách trọn vẹn cụm từ dịch công chứng là gì? Có thể hiểu một cách nôm na, dịch công chứng là một quá trình mà giấy tờ được dịch từ văn bản gốc phải có chữ ký của người dịch và chữ ký đó đã được chứng nhận đăng ký tại phòng tư pháp và phải được phòng tư pháp chứng thực bản dịch đó chính xác với bản gốc, và quan trọng phải có chữ ký của phòng tư pháp, những nơi có thẩm quyền. Sắp tới theo quy định mới, sẽ có thêm phòng công chứng được phép thực hiện nghề này, nên sẽ có không ít ảnh hưởng đến quá trình làm dịch công chứng của cá nhân lẫn công ty dịch thuật sắp tới, dù còn đang tranh cãi nên giao quyền dịch công chứng thêm cho bên nào nhưng gần như chắc chắn mọi thứ sẽ thay đổi đúng như quy định đang gò ép lại. Bởi thế việc dịch công chứng cũng trở nên khó khăn hơn và những người dịch công chứng lại là người cần phải có được những tố chất tốt để làm việc hiệu quả hơn trước tình hình mới đang tăng sự cạnh tranh và chất lượng trở thành yếu tố thắng bại mang tính quyết định.
Đâu là những tố chất quan trọng của một người dịch công chứng?
Tiêu chuẩn để dịch công chứng bao lâu nay vẫn được người ta nói nhiều trong 3 từ tín, đạt, nhã. Mà muốn tín nhất thiết phải là người am hiểu và giỏi về mặt ngoại ngữ. Có giỏi về ngoại ngữ thì một người dịch công chứng mới có thể dịch được các giấy tờ ra các thứ tiếng mà khách hàng yêu cầu. Muốn vậy, một người dịch công chứng phải biết được ít nhất từ hai ngôn ngữ trở lên, điều này bắt buộc họ phải học nhiều, đọc nhiều và có kiến thức sâu rộng.
Khi dịch các chứng từ khó, bắt buộc người dịch công chứng phải sử dụng câu chữ sao trong sáng và dễ hiểu nhất cho khách hàng, tránh từ ngữ rườm rà và lặp lại câu văn. Theo đó yếu tố cần thiết cho người dịch công chứng là bạn phải có khả năng viết lách tốt để có thể truyền đạt ý nghĩa của câu chữ đến với khách hàng.
Khả năng chuyên môn ngôn ngữ là điều cơ bản cần có, nhưng khâu hoàn tất hồ sơ dịch công chứng cũng phải được thực hiện triệt để, mà ở phần này cần yếu tố xã hội và pháp lý cao hơn. Do đó, với những người xuất thân là một dịch giả khi bước vào công đoạn này sẽ có đôi chút bỡ ngỡ, bởi lẽ việc biên dịch thường có không gian làm việc khá cục bộ nếu không muốn nói là có phần…tự kỷ, vì vậy làm dịch công chứng cần hài hòa cả hai yếu tố này. Nếu làm trong một công ty dịch thuật có tổ chức bài bản sẽ đỡ lo vấn đề này vì họ có thể điều phối công đoạn chuyên biệt thích hợp cho mỗi người, cũng vì thế mà trong giới làm nghề này vẫn hay bảo khả năng dịch công chứng phản ánh năng lực công ty dịch thuật vì ngoài chuyên môn tốt của nhân viên thì sự phân công và lo liệu các phần giấy tờ pháp lý cũng mang tính quyết định không nhỏ.
Trình độ và kỹ năng chuyên sâu của người dịch công chứng
Là người dịch công chứng, khi làm khâu chuyển ngữ cho các giấy tờ quan trọng ra các thứ tiếng, bắt buộc bạn phải đảm bảo độ chính xác cao, bất kỳ một sự sai sót nào cũng có thể gây ra hậu quả lớn cho bạn và cho cả khách hàng của bạn, vì các văn bản này điều có chữ ký của người dịch thuật và sự chứng nhận của cơ quan ủy ban. Vậy nên khi bước chân vào nghề dịch công chứng, bắt buộc bạn phải có kiến thức chuyên sâu và thực sự có tâm đức với nghề. Nói đến cái tâm của một người dịch công chứng, ta sẽ hiểu đó chính là sự không chạy theo xu thế tiền bạc mà là sự yêu nghề, sự kính trọng trong từng câu chữ, sự tôn trọng những gì là tinh hoa văn hóa của những câu chữ.
Ngữ nghĩa của các từ đương nhiên phải nắm rõ, nhưng linh động trong cách biên dịch cũng rất cần thiết khi câu văn được đặt trong những ngữ pháp và bối cảnh nhất định, chưa kể đến hồ sơ mang tính chuyên ngành cao. Dịch công chứng có tính pháp lý khá lớn nên những việc như thế cần được đảm bảo, muốn làm tốt khoản này thì bản thân cần có sự hiểu biết nhất định về xã hội lẫn chuyên môn nào đó khi cần, mà việc đảm bảo này vốn dĩ không hề dễ, cần có thời gian tìm hiểu và thực sự nắm bắt tốt bối cảnh cần thiết. Việc nghề dịch công chứng ngồi mát ăn bát vàng là hoàn toàn không có, vẻ ngoài có thể vậy nhưng bên trong công sức bỏ ra là không ít.
Tinh thần trách nhiệm cao trong công việc của người dịch công chứng
Trước sự phát triển của ngành dịch thuật, nhiều ngôi trường đã mọc ra nhằm khẳng định vị thế cạnh tranh của riêng mình, chính vì vậy mà chất lượng dịch thuật cũng ngày một nâng cao hơn. Thế nhưng, dù có rất nhiều người lựa chọn con đường dịch công chứng để đi nhưng bạn phải luôn hiểu rằng, muốn trở thành một người dịch công chứng giỏi, bạn cần có một tinh thần trách nhiệm cao trong công việc, tinh thần ấy chính là sự cẩn trọng, tỉ mỉ trong từng câu chữ, sự tận tụy của bạn đến khách hàng cùng sự kiên trì, nhẫn nại và ước muốn không ngừng vươn lên mạnh mẽ. Hãy nhìn vào những lời quảng cáo làm dịch công chứng đang tràn lan trên mạng, đầy rẫy nơi nói nhiều làm ít, chẳng đảm bảo được tinh thần trách nhiệm, nói đến mức loạn cả các kênh truyền tải như trong bài Thông tin dịch công chứng giá rẻ trên Google đang bị nhiễu đã từng dẫn chứng qua dựa trên tình hình của bộ máy tìm kiếm lớn nhất hành tinh đang hiển thị, nếu có trách nhiệm trong nghề dịch công chứng này thì đã làm được bao nhiêu nói bấy nhiêu chứ không dẫn loạn tới mức như vậy.
Lại nói về chuyên môn, khi dịch công chứng chúng ta sẽ gặp phải nhiều ngôn ngữ lạ và lắm từ khó hiểu, đòi hỏi những người đảm trách phải có khả năng lĩnh hội và sử dụng ngôn ngữ một cách khéo léo, tinh tế và sâu sắc nhất, đồng thời bạn cần phải có sự tìm tòi, sáng tạo, linh hoạt trong từng câu chữ, có như vậy bạn mới có thể trở thành một người dịch công chứng giỏi.
Trong cuộc sống hiện đại, việc dịch công chứng đã, đang phổ biến và trở thành một nhu cầu thiết yếu đối với con người. Trong sự phát triển của một quốc gia, nhu cầu về dịch công chứng để đi làm việc và đi học ra bên ngoài ngày càng cao, vì vậy nếu muốn trở thành một người dịch công chứng giỏi bạn nhất thiết phải có những tố chất tiên quyết như trên. Nền tảng văn hóa của gia đình và quá trình đào luyện trong trường đời là hết sức cần thiết, biết sử dụng ngoại ngữ để trở thành một người dịch công chứng không khó, cái khó hơn hết đó chính là khí tiết, tâm hồn, phẩm chất đáng trân trọng của một người dịch công chứng, đó chính là cái quyết định đối vời nghề.
Bồ Câu Số
Nhật ký Bồ Câu Số 